Γιατί θεραπεία σχέσεων και όχι ζεύγους;
Οι άνθρωποι έχουμε έμφυτη τάση να δημιουργούμε στενούς δεσμούς με άλλους ανθρώπους, δεσμούς από τους οποίους αντλούμε δύναμη, ασφάλεια αλλά και, παραδόξως, ανεξαρτησία, χάρη σε αυτή την υγιή αλληλεξάρτηση.
Η Emotionally Focused Therapy διαμορφώθηκε από τη δρ. Sue Johnson, η οποία βασίστηκε στις πρωτοποριακές έρευνες του John Bowlby γύρω από τους συναισθηματικούς δεσμούς (attachment theory), αλλά και σε χιλιάδες ώρες συνεδριών θεραπείας ζευγαριών, παρατηρώντας τι πήγαινε στραβά και γιατί σύντροφοι που πραγματικά αγαπιούνταν αδυνατούσαν να νιώσουν αυτή την αγάπη και τελικά κατέληγαν να χωρίσουν.
Η συγκεκριμένη προσέγγιση δεν περιορίζεται σε μια επιφανειακή βελτίωση της επικοινωνίας ή των δεξιοτήτων διαπραγμάτευσης του ζευγαριού, αλλά επικεντρώνεται στα συναισθήματα και τη χειρότερη απειλή που μπορούμε να βιώσουμε σε μια σχέση: να νιώθουμε ότι δεν μπορούμε πια να βασιζόμαστε στον/στη σύντροφό μας.
Η EFT αντλεί τις θεωρητικές ρίζες στη θεωρία του Συναισθηματικού Δεσμού, σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι έχουμε εγγενή τάση να δημιουργούμε και να διατηρούμε στενούς, δυνατούς δεσμούς με άλλους ανθρώπους, δεσμούς από τους οποίους αντλούμε δύναμη, ασφάλεια αλλά και, παραδόξως, ανεξαρτησία, χάρη σε αυτή την υγιή αλληλεξάρτηση.
Το θεωρητικό υπόβαθρο της EFT είναι ότι οι συντροφικές σχέσεις μας δεν απειλούνται από την κακή επικοινωνία αλλά από τα συναισθήματά μας ή, για να το θέσουμε σωστότερα, από τις βαθιές, αναπόφευκτες ανασφάλειες που τα προκαλούν.
Οι ανασφάλειες που έχει ο καθένας και η καθεμιά μας ενεργοποιούνται (πυροδοτούνται) από μικρές και μεγάλες αφορμές, οι οποίες, ενώ για τον/τη σύντροφό μας δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα, για εμάς είναι casus belli. Ολόκληρο το σύστημά μας μπαίνει σε συναγερμό και αντιδρούμε όπως κάθε θηλαστικό όταν απειλείται: ή φεύγουμε, ή κάνουμε επίθεση, ή παγώνουμε (fight, flight, freeze).
Οι ίδιες αυτές ανασφάλειες δεν πυροδοτούνται μόνο μέσα στις ερωτικές σχέσεις μας, αλλά και σε όλες τις άλλες ανθρώπινες σχέσεις που έχουμε. Απλώς, στην ερωτική μας σχέση, το διακύβευμα είναι πάρα πολύ μεγάλο, ο κίνδυνος να χάσουμε τον άνθρωπο που αγαπάμε μας διαλύει συθέμελα και αντιδρούμε πολύ πιο έντονα.
Ωστόσο, ο ίδιος μηχανισμός ανασφάλειας και αυτοπροστασίας ενεργοποιείται σε κάθε σχέση και άρα η θεραπεία EFT βρίσκει εξίσου αποτελεσματική εφαρμογή σε κάθε σημαντική σχέση. Για παράδειγμα, μια συνάδελφος στο Ισραήλ χρησιμοποιεί τη θεραπεία EFT σε οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου αδέρφια ή γονείς/παιδιά καλούνται αναγκαστικά να συνεργαστούν, αλλά συχνά καταλήγουν να «σκοτώνονται», απειλώντας όχι μόνο τη συγγενική σχέση τους αλλά και την ίδια την επιχείρησή τους.
Για Για τον λόγο αυτό, η θεραπεία EFT ενδείκνυται για:
- Σχέσεις γονέα-παιδιού: Γιατί δεν με καταλαβαίνει το παιδί μου; Γιατί δεν συνεννοούμαστε;
- Σχέσεις παιδιού- γονέα: Γιατί δεν με καταλαβαίνει ο γονιός μου; Γιατί δεν συνεννοούμαστε;
- Αδερφικές σχέσεις: Γιατί τσακωνόμαστε συνέχεια με τον αδερφό μου / την αδερφή μου; Γιατί δεν συνεννοούμαστε;
- Επαγγελματικές σχέσεις: Γιατί ο συγκεκριμένος συνεργάτης μου μου βγάζει ό,τι χειρότερο έχω μέσα μου; Γιατί δεν συνεννοούμαστε;
Σε όλες αυτές τις σχέσεις, ισχύουν οι ίδιες ανασφάλειες και άρα οι ίδιοι μηχανισμοί απειλής και αυτοπροστασίας, εμπλέκοντάς μας σε αδιέξοδους, φαύλους κύκλους αντεγκλήσεων και αλληλοκατηγοριών. Ξαναβλέπουμε το ίδιο έργο κάθε φορά, ένα έργο από το οποίο βγαίνουμε διαλυμένοι/ες. Η EFT προτείνει εφαρμόσιμες, εφικτές λύσεις για να ξαναγράψουμε το σενάριο.